Herdenking 4 mei in Wessem met een Roermonds verhaal

Onder grote belangstelling werd op 9 mei 2017 op het nieuwe Joodse gedeelte door opperrabbijn Binyomin Jacobs de matseva op het graf van de slechts vier dagen oud geworden Ruben Baer (1943) onthuld en ingezegend.

Opperrabbijn Binyomin Jacobs bij onthulling grafsteen samen met kinderen

Het oorspronkelijke grafsteentje

Het nieuwe grafmonumentje uit 2017

Tijdens de dodenherdenking op 4 mei 2023 in Wessem werd opnieuw aandacht besteed aan de trieste gebeurtenissen die het gezin van Leo en Flora Baer-Salomon ten deel vielen. De belevenissen van mevr. Ria Sijben-Rosendaal werden voorgelezen tijdens de herdenkingsplechtigheid.

Mevrouw Ria Sijben-Rosendaal was op 8 augustus 1944, op jonge leeftijd, getuige van de hardhandige arrestatie van drie uit Roermond afkomstige Joodse onderduikers die verbleven in haar ouderlijk huis aan de Polstraat 3. Flora Baer-Salomon werd samen met het echtpaar Herz-Löb uit Roermond verraden door een inwoonster van Wessem. Op brute wijze werden zij afgevoerd door de beruchte Roermondse NSB-er Gerrit Holla, met hulp van Duitse militairen, naar het Roermondse politiebureau. Hier verbleven nog een 15-tal personen die op dezelfde dag gearresteerd waren in Roermond.

Het echtpaar Herz en Flora Baer-Salomon werden naar Westerbork vervoerd. Op 4 september 1944 werd Flora Salomon naar Theresienstadt gedeporteerd.

Flora verbleef een jaar eerder in het St. Laurentiusziekenhuis van Roermond. Op 9 april 1943 schonk zij het leven aan Ruben die echter maar vier dagen oud werd. Hij werd op haar verzoek begraven op het nieuwe Joodse deel van de begraafplaats nabij de Kapel in ’t Zand. Op 10 april werden haar man Leo, geboren in 1886, en zoon Rolf, 13 jaar oud, verzocht zich bij de Duitse instanties te melden.
Zij woonden in de Dr. Leursstraat 8 in Roermond. Voor deze woning liggen nu de stolperstenen voor vader en zoon. Flora dook met hulp van de verpleging van het Laurentiusziekenhuis onder in Wessem.

De struikelstenen voor het pand Dr. Leursstraat 8

Flora wist Theresienstadt te overleven en keerde terug naar Wessem waar zij door de Familie Rosendaal werd opgevangen om aan te sterken. In deze periode bezoekt zij diverse malen het grafje van Ruben in Roermond met familieleden van het gezin Rosendaal. Ook wordt waarschijnlijk pas in die tijd een steentje op het kindergraf geplaatst. Haar familie was reeds eerder naar New York gevlucht en in 1947 verlaat zij Nederland om zich aldaar eveneens te vestigen. Kort voor haar vertrek bezocht zij nog een laatste maal het grafje van haar veel te jong gestorven zoontje. In New York huwt zij eind 1948 Siegfried Schild. De rest van haar leven woonde zij in de Verenigde Staten en overleed in het voorjaar van 1987.

Op de Joodse sectie van de begraafplaats in Roermond, inmiddels het Oude Kerkhof, was het grafje van Ruben als zodanig niet meer herkenbaar omdat zijn steentje, door onbekende oorzaak, na 1998 niet meer aanwezig was. John Vaessen, rondleider en auteur van het boek “Dood maar niet vergeten” kwam het verhaal van Ruben tegen bij research voor zijn boek. Op zijn initiatief is er uiteindelijk een nieuwe grafsteen geplaatst en deze werd op 9 mei 2017 ingezegend. Tijdens de herdenking in Wessem, 4 mei jl. was hij als genodigde aanwezig bij de herdenking en had hij een ontmoeting met Ria Sijben-Rosendaal en haar zoon Leon.