Van 1785 tot 1948 werd nagenoeg iedere Roermondenaar begraven op de begraafplaats nabij de Kapel in ’t Zand.De titel “D’n Aje Kirkhoaf” kreeg deze begraafplaats na de opening van de nieuwe begraafplaats “Tussen de Bergen” in 1948. Inmiddels is deze begraafplaats mede door zijn rijke historie zeer bekend tot over de landgrenzen. Wat minder bekend is bij het grote publiek is dat er sinds 2010 ook weer begraven kan worden. Grafrechten worden sindsdien weer aan geïnteresseerden uitgegeven. Onlangs werd Peter Schnitzeler, overleden in 1992 in Herkenbosch, herbegraven in Roermond.

Wie was Peter Schnitzeler?

Uit Dagblad De Limburger 19 januari 2023 door Hans Straus

Peter Schnitzeler senior (1911-1992) werd ooit door tv-coryfee Willem Duys ‘de beste dirigent van Nederland’ genoemd. Nu is hij dankzij zoon Peter na 25 jaar thuis in Roermond. Herbegraven op Den Aje Kirkhaof

Orpheus

Als dirigent en toonkunstenaar was Schnitzeler in Limburg en ver daarbuiten bekend. Hij maakte niet alleen de lokale muziekgezelschappen Eurydice en Orpheus groot, maar dirigeerde ook in Sittard bij de Oratoriumvereniging. Hij tilde als directeur de streekmuziekschool in Roermond op van een schooltje met 25 leerlingen naar een instituut met 1500 studenten.

Hij toerde door het land met zijn gezelschappen. Hij voerde in volle schouwburgen operettes als Die Fledermaus, Der Zigeunerbaron, Die Lustige Witwe en Der Bettelstudentvele malen op. Onder zijn leiding werd de Matthäus Passion in Limburg meer dan honderd keer opgevoerd. Sommige producties kostten destijds wel een half miljoen gulden.

Kerkrade

Schnitzeler werd geboren in Kerkrade, studeerde in Utrecht aan het conservatorium, woonde lang in Neer en in Herkenbosch waar hij uit
eindelijk ook samen met zijn vrouw Martha werd begraven. Voor zoon Peter, die op de bovenverdieping van de muziekschool in de Swalmerstraat in Roermond opgroeide, was het echter een erekwestie dat zijn vader uiteindelijk in Roermondse bodem rust zou vinden.

„Mijn vader heeft in Roermond zijn grootste successen gevierd. Hier heeft hij talloze musici geïnspireerd”, zegt Peter Schnitzeler junior (75). „In ons huis in de Swalmerstraat klonk altijd muziek. Zelf heb ik piano geleerd en zongik als bariton in zijn koren. Ik ben puur op mijn gevoel afgegaan toen bleek dat de grafrechten in Herkenbosch na 25 jaar verliepen. Ik ben hem dankbaar voor wat hij voor ons gezin heeft gedaan en wilde dat hij eindelijk in Roermond kon rusten. Op den Aje Kirkhaof, waar zo veel Roermondenaren liggen die wat betekend hebben voor de stad en de streek.”

Na overleg met zijn twee nog levende zussen Madeleine en Gerda nam Schnitzeler het initiatief voor de herbegrafenis onder een passend, nieuw monument. Een operatie die hem 9000 euro heeft gekost en de nodige emotionele beroering.

Heftig

„Ik was er niet bij toen pa en ma werden opgegraven. Dat vond ik te heftig. Pas toen hun overblijfselen weer onder de grond in Roermond lagen, heb ik een klein dankwoord gesproken.” Dank voor de vele muzikale herinneringen, maar ook voor de voorbeeldige inzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. „Wat veel mensen niet weten is dat pa een Canadese onderscheiding heeft gekregen voor de hulp die hij neergeschoten piloten heeft geboden vanuit zijn huis in Neer. Je kunt gerust zeggen dat ik een intense waardering voor hem koester.”

De vrijwilligers van de Stichting Oude Kerkhof Roermond zijn dagen druk in touw geweest met de voorbereidingen van de 11^e Allerzielenloop. Voordat deze avondloop over de verlichte begraafplaats van start gaat is er behoorlijk wat werk verzet om de vele monumenten van verlichting te voorzien.  Er moesten kabels gelegd worden, de route uitgestippeld en vele andere klusjes worden gedaan om te zorgen dat de Allerzielenloop vlekkeloos verloopt.

Op zaterdagavond 29 oktober hadden zich bij de Kapel in ’t Zand een kleine 100 deelnemers verzameld en na het uitdelen van de lampen ging de tocht via de processiegang van de kapel van start. Onderweg en bij de begraafplaats hebben zich nog een vijftigtal mensen aangesloten waarmee het totaal aantal deelnemers op ruim 150 kwam.

Via een met lantaarns verlichte route werd de tocht gelopen langs de diverse sfeervol aangelichte monumenten. Geregeld werd er stilgestaan om te luisteren naar de korte verhalen over de diverse grafmonumenten en begravenen voorgedragen door John Vaessen. Ook werden enkele muziekstukken op drie verschillende momenten ten gehore gebracht door leden van Harmonie Crescendo uit Beegden.

De totale rondgang over de begraafplaats nam meer dan een uur in beslag en werd om 21:00 uur met een dankwoord afgesloten. De Allerzielenloop biedt hiermee, inmiddels traditioneel, een hommage aan onze voorouders. Een historie in avondlicht.

Zondagmiddag 30 oktober werd de laatste gratis rondleiding van dit seizoen georganiseerd. Ruim zestig personen werden door onze gidsen rondgeleid. Wij kijken terug op een zeer geslaagd Allerzielenweekend. De belangstelling voor onze prachtige begraafplaats neemt nog steeds toe. Het prachtige warme weer zal zeker ook een boost  gegeven hebben.

De Stichting Oude Kerkhof dankt alle bezoekers voor de belangstelling en alle vrijwilligers voor hun inzet.

Voor meer foto’s:

https://photos.app.goo.gl/YHzQdErF9bcpnynZ7

Duurzaam duurt het langst

Het thema voor de Open monumentendagen 2022 is duurzaamheid. Een thema waarmee je allerlei kanten op kunt. De website van het genootschap voor onze taal meldt het volgende:

 Duurzaam betekende letterlijk ‘geschikt om te duren’, oftewel ‘weinig vergankelijk’, ‘lang meegaand’, ‘lang aanhoudend’.

De definitie is in de verleden tijd geschreven omdat het begrip duurzaam inmiddels een veel ruimere betekenis heeft gekregen. Wij houden het wat ons betreft vooral op ‘lang meegaand”. Een omschrijving die voor het Oude Kerkhof zonder meer van toepassing is.

Op zaterdag 10 september is het kerkhof wel de hele dag toegankelijk tot zonsondergang maar zijn er geen gidsen aanwezig. Op zondag 11 september vindt de tweede door de Stichting Oude Kerkhof aangeboden gratis rondleiding in 2022 plaats. Gedurende de twee uur durende rondleiding zullen alle vijf geloofsgedeelten en daarmee markante laatste rustplaatsen en locaties van dit rijksmonument worden bezocht.
Het is niet alleen een plek waar een enorme hoeveelheid genealogische informatie zichtbaar is, maar ook het tastbare overblijfsel van een verdwenen samenleving. Hier liggen in de meest letterlijke zin van het woord de Roermondenaren die tussen 1750 en 1950 de historie van de stad medebepaald hebben. Daaronder bevinden zich niet alleen geestelijken, politici, leden van de rechterlijke macht, edelen, industriëlen en middenstanders, maar ook kunstenaars, medici, notarissen, architecten, stadsfiguren en kermisexploitanten. Vele graven herinneren bovendien aan de Tweede Wereldoorlog die vooral op het joodse gedeelte in het bijzonder gekenmerkt worden. Het is die dag onder meer mogelijk de crypte van de bisschoppenkapel te bezoeken, evenals andere grafkapellen die voor deze gelegenheid opengesteld zullen worden.

Het Oude Kerkhof maakt deel uit van het Kapeller kwartier, een samenwerkingsverband van de diverse monumenten in de wijk. De Kapel in ’t Zand, Het Kruiswegpark, De Galgenberg en de Kepelse Meule zijn de andere locaties. Het kruiswegpark is het weekend van 10 en 11 september geopend en toont het traditionele bloementapijt, de kruisgang van de Kapel in ’t Zand is gedurende de dag opengesteld en de kapel (kerk) van 14:00 tot 17:00 uur, de Galgenberg is zoals altijd de hele dag te bezoeken. De Kepelse Meule is helaas gesloten tijdens het Open monumenten weekend. Alles is op loopafstand. Laat u verrassen tijdens een rondgang door de buurt.